Beschikbaarheid van informatie is de belangrijkste voorwaarde voor economische groei, waar je ook ter wereld geboren bent. Er zijn meer computers in de wereld dan mensen, maar toch heeft minder dan 40% van de wereldbevolking toegang tot de schat aan kennis die te vinden is op het internet. 4 miljard mensen is verstoken van internet-informatie. Vaak omdat de infrastructuur ontbreekt, soms vanwege censuur en filtering, zoals achter de Great Firewall of China en Noord-Korea. Zou het niet geweldig zijn als we gelijkheid in informatievoorziening zouden kunnen bewerkstelligen op aarde? Dat is een van de doelen van het Amerikaans-Nederlandse initiatief Outernet. Nog niet over gehoord? Lees dan vandaag dit artikel ‘Gevecht om digitale klant breidt zich uit tot buiten de dampkring’ in het  Financieel Dagblad. Een nieuw broadcast kanaal is slechts een paar keer eerder ontwikkeld. Radio, TV, Internet… en nu het idee Outernet.

Afgelopen jaar ontwikkelde ik tezamen met ATG de profilering van de Nederlandse ruimtevaartsector (zie NL Space Profileringsplan) in opdracht door het Netherlands Space Office NSO. Een traject waarin het verbinden van partijen voor een gezamenlijk overkoepelend doel centraal stond. Het document werd op 7 november door het Netherlands Space Office aangeboden aan Andre Kuipers, astronaut en NL Space ambassadeur voor de Nederlandse ruimtevaartsector (bedrijfsleven, kennisinstellingen, overheid). De branding NL Space versterkt de proposities van alle betrokken Nederlandse ruimtevaartorganisaties. Op de Hannover Messe toonden we de kracht van samenwerking onder één merknaam voor het eerst. Meest intrigerend vind ik de vertaling van satellietdata naar toepassingen op het gebied van veiligheid, klimaatonderzoek, mobiliteit en navigatie, water en delta. Oplossingen voor maatschappelijke uitdagingen die wereldwijd spelen. We kennen natuurlijk allemaal TomTom. De komende jaren zullen er nog veel meer van zulke slimme oplossingen gebaseerd op data from space worden bedacht. Die innovaties komen vast niet allemaal door de valley of death. Maar ze zullen velen inspireren. Of in ieder geval mij.

Een van die briljante ideeën is Outernet. Het primaire doel van Outernet is om die wereldwijde informatiekloof te overbruggen en als verdienmodel een mediakanaal te bieden aan de hele wereld, waaronder de bottom 4 billion consumenten. Hoe? Door 150 satellieten in een baan rond de aarde te brengen die voor data zorgen zodat iedereen van nieuws, films, muziek, wegenkaarten en Wikipedia kan worden voorzien, aangevuld met gesponsorde informatie. Deze CubeSat satellieten zijn zo groot als een melkpak. De eerste worden dit jaar al gelanceerd.Voorgeselecteerde informatie, de content, wordt uitgezonden via radiofrequenties. Met een goedkope dongle is deze informatie gratis te ontvangen via smartphones of centraal opgestelde hotspots. Via een app kun je de informatie ophalen en bekijken. Zoals mij werd verteld: “zie het als BitTorrent vanuit de ruimte of als een moderne versie van kortegolf radio.”

Outernet zorgt dat iedereen gaat beschikken over dezelfde basisinformatie als inwoners van economisch sterke landen, en creëert tegelijkertijd een platform voor betaalde content. Outernet is daarmee geen technologisch bedrijf, ook geen ideologische stichting, maar een verticaal geïntegreerd, onafhankelijk mediabedrijf met een wereldwijd publiek van miljarden. En daarmee ook een concurrent van Google en Facebook die alles uit de kast trekken om hun klantenkring te vergroten. Een groot verschil is dat Outernet geen privé gegevens verzamelt. De toepassing en combinatie van bestaande elementen maakt Outernet uniek.Op 1 februari 2014, toen het plan van Outernet ‘viral’ ging, bleek dat de wereld zit te wachten op de oplossing van Outernet: er kwamen talloze verzoeken om meer informatie, interviews en 20.000 euro aan vrijwillige donaties.

Kijk even naar de World Press foto uit 2013 waarop Afrikaanse migranten hun telefoons in de lucht houden in een poging een goedkoop netwerk op te vangen van buurland Somalië, zodat ze hun familie over de grens kunnen bellen. Maar bedenk ook dat zelfs in een welvarend werelddeel als Europa toegang tot internet informatie geen vanzelfsprekendheid is. Uit cijfers van de wereldbank blijkt dat in Roemenië en Bulgarije 50% van de bevolking geen toegang heeft tot internet, in Italië meer dan 40%. Maar er is bijvoorbeeld ook geen internet in kustgebieden van Engeland. (http://data.worldbank.org/indicator/IT.NET.USER.P2)

Outernet is in mijn ogen een innovatie statement: Nederland loopt voorop in ruimtevaart en IT-technologie. Maar ook een maatschappelijk statement: we repareren de informatiekloof en trekken ons het lot aan van de minderbedeelden.

Meer lezen? Zie dit filmpje op CNN en links naar artikelen in Volkskrant, en op de digitale internationale kanalen Motherboard, Mail Online, het Media Development Investment Fund en Discovery News.

Deze blog is gebaseerd op een tekst in samenwerking met J. Thijs