Deze week hebben minister-president Rutte en president Macron elkaar de hand langdurig geschud en gekneed. En de vijf Nederlandse ministers die erbij waren, hebben in het Elysee – het Franse parlementsgebouw – uitgesproken dat Nederland graag met de Fransen samenwerkt op het gebied van innovatie en technologie, industrie ontwikkeling de energie transitie, en onze Europese autonomie. Naast het nu meest logische onderwerp: defensie.

De foto laat de verheugde gezichten zien van de ministers Sigrid Kaag (Financien), Wopke Hoekstra (Buitenlandse Zaken), Dilan Yeşilgöz-Zegerius (Justitie en Veiligheid), Kajsa Ollongren (Defensie) and Rob Jetten (Energie en Klimaat). President Macron sprak vervolgens in zijn speech de woorden: “Ik verwelkom een echt Pact voor Innovatie en duurzame groei tussen Nederland en Frankrijk, met de steun van MEDEF en haar Nederlandse evenknie VNO-NCW.”

Met dank vanuit de topsector High Tech Systems & Materials (HTSM) voor al deze woorden. Het gaat hier om publiek-privaat samenwerken, gericht op innovatie en handel Frankrijk. Wat is dat dan, vraag je je af. En wie betaalt dat?

In 2020 publiceerde heeft de Nederlandse hightech een hightech Frankrijkplan. In 2021 maakte de overheid een aantal beperkte budgetten vrij, waarmee de luchtvaart en de automotive sector projecten met Franse partners konden uitvoeren. De ambassade heeft intussen het stuk vlees ‘hightech Frankrijkplan’ heerlijk opgebakken. Op hetzelfde bord ligt ook het mooie Quantum, dat zelfs rijkelijk gelardeerd is met een jus van euro’s uit het Groeifonds. Dit heerlijke bord met gerechten kan worden opgediend in Frankrijk, zodat de Fransen kunnen kiezen.

Dat jij en ik bovendien– ondanks Corona – elk jaar ook op vakantie in Frankrijk gaan om onze euro’s te spenderen, heeft niet veel invloed op het maken van een economisch Pact met Frankrijk. Maar zie het maar als ons gezamenlijke grote geloof in Frankrijk, en als het bewijs dat Frankrijk niet ver weg is. Je partner om de hoek.

Wat het voordeel is van een pact tussen landen? Frankrijk is een centraal geregeerd land. De Franse overheid is nauw betroken bij het bedrijfsleven, en als de Franse overheid zegt dat het goed is, dan is dat nuttig voor het bedrijfsleven. Het bestaan van een pact versnelt een proces van samenwerking, en opent deuren. Daar lachen we wel eens om, maar de deuren die we als bedrijven niet zien gaan echt open. Wij dansen dus op een podium waar we voorheen het bestaan niet van wisten. En een voordeel: als er een Innovatie pact met Frankrijk is, gaan Nederlandse ministers ook graag mee met inhoudelijke innovatie- en handelsreizen om het bedrijfsleven te versterken.

De timing voor een bekrachtiging van samenwerking in een pact is nu. Vanaf 2020 heeft de Franse regering steunmaatregelen voor de Franse industrie ingezet, voor nieuwe productiemiddelen en innovatieve technologieën voor de energietransitie en strategische sectoren als luchtvaart, automotive, microbiologie en materialen, nano-elektronica en ICT. Frankrijk wil minder CO2-uitstoot, digitalisering, en behoud en uitbreiding van de industriële productie in eigen land. Daarbij is Frankrijk na Duitsland en België ons grootste buurland, en een belangrijkste speler in Europa om bij aan te sluiten. Via innovatiesamenwerking kan Nederland in Frankrijk een nieuw samenwerkingspotentieel van technologie en diensten ontginnen.

Lof dus, voor het publiek-private samenspel tussen ministeries EZK, BuZa, I&W, met RVO en met VNO-NCW en het bedrijfsleven. Dan nu op naar de inhoud van een Innovatie pact. Want de ingredienten bepalen de smaak van de dis! De Nederlandse luchtvaart, automotive, fotonica, composieten bedrijven zijn suppliers van bijvoorbeeld Airbus, of kennispartners voor de Fransen. Ze kunnen body geven aan een overeenkomst tussen Nederland en Frankrijk, waarover Macron spreekt. Bel ze dus.

Maar wie van de Nederlandse overheid gaat geld vrijmaken voor de daadwerkelijke uitwerking van een dergelijk internationaal Pact met Frankrijk? Want een handtekening van twee landen op een pact is mooi, maar de daadwerkelijke uitwerking – plus budget – bepaalt het succes.

Het bedrijfsleven investeert natuurlijk in geld en tijd in internationaal zakendoen. Maar het lijkt mij dat er bij de doelstelling ‘meerjarige internationaal innoveren’ steun van de overheid nodig is. De huidige Nederlandse budgetten zijn als het ware goede broodjes kaas. Maar er is stevig budget nodig – een copieuze maaltijd, zeg maar – om jaren achtereen met de Fransen te werken aan innovatie en handel. Met eigen geld in de hand zijn we als Nederland pas echt partner voor Frankrijk. Boter bij de vis, noemen ze dat.